«Δεν θα ήθελα να παραμείνω στη φυλή των Ελληναρο-πούα»

Από

Φωτεινή Τσιμπιρίδου

Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

 Με αφορμή τις εσπευσμένες  αλλαγές, δυστυχώς όμως αρκετές από αυτές προς τα πίσω, του νέου νομοσχεδίου για την παιδεία, και την αποσιώπηση των μεγάλων και σημαντικών προβλημάτων του πολύπαθου αυτού τομέα, θα ήθελα να στείλω έκκληση προς τους σχεδιαστές του, τον Υπουργό και την περί αυτόν ομάδα προκειμένου να ξανασκεφθούν τα παρακάτω 5 σημεία.

Επειδή δεν είμαι ούτε Ζουλού, ούτε Παπούα (με απόλυτο σεβασμό στις φυλές αυτές) αλλά και δεν θα ήθελα να παραμείνω στη φυλή των Ελληναρο-πούα, μοιράζομαι δημοσίως τους παρακάτω προβληματισμούς, ελπίζοντας ότι θα φτάσουν σε ευήκοα ώτα.

Κύριε υπουργέ, επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι:

1. Δεν ζούμε στην δεκαετία του 1980 και δεν μπορεί να αναμένουμε την ‘αλλαγή’ με τις τεχνολογίες της μεταπολίτευσης. Με άλλα λόγια δεν μπορούμε να επανεισάγουμε την κομματοκρατία και τη συναλλαγή στα πανεπιστήμια. Εάν ένα καλό είχε ο νόμος Διαμαντοπούλου ήταν ότι η κομματοκρατία περιορίστηκε και η συναλλαγή σταμάτησε. Με αφορμή αυτό το όνομα και προς αποφυγή παρεξηγήσεων να επισημάνω ότι  δεν είμαι Ποτάμι, που επί του συγκεκριμένου θέματος άρχισε ήδη να φουσκώνει…! Με τις νέες όμως προτάσεις ο εφιάλτης επιστρέφει, αυτή τη φορά στην πιο συντηρητική (ΔΑΠ-Χρυσή Αυγή) ή εξτρεμιστική του εκδοχή (καταληψίες/μπαχαλάκηδες). Πάρτε πίσω τις τερατώδεις ποσοστώσεις των 70 και 25 τοις εκατό επί των εκλογών και τη συμμετοχή στα όργανα του Πανεπιστημίου ΤΩΡΑ, διαφορετικά η ζωή των πανεπιστημιακών θα κινείται μόνο γύρω από τις επιθυμίες των κομμάτων και των ακροδεξιών ή το χάος των μπαχαλάκηδων. Προσέξτε, ο κόσμος όλος δεν κινείται στο τετράγωνο του Παντείου Πανεπιστημίου!

2. Η καταστροφική λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού στα μετασοσιαλιστικά Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη κληροδότησε ένα μόνο καλό, την τεχνογνωσία και την ευελιξία άντλησης διαχείρισης χρηματοδοτήσεων για ερευνητικές και καλλιτεχνικές δράσεις με τη δημιουργία οργανισμών, ινστιτούτων, συμπράξεων μεταξύ δημόσιων πανεπιστημίων και ΜΚΟ. Εμείς ούτε καν σε αυτό το τρένο δεν μπορούμε να ανέβουμε; Αν συνεχιστεί η μέρα της μορμότας με τις παλινδρομήσεις στο πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ, οι γείτονες θα τρέχουν με χίλια (που ήδη τρέχουν) ενώ εμείς μένουμε έτη φωτός πίσω, αυτιστικά αυτάρεσκοι σε ένα μη παραγωγικό μοντέλο (και δεν μιλώ για τη σύνδεση Πανεπιστημίου και αγορά εργασίας στην οποία επιμένουν οι τεχνοκράτες, αλλά για τη διάχυση π.χ. της γνώσης, της κριτικής και της τέχνης μέσα από την σύμπραξη Πανεπιστημίου και κοινωνίας στη δημόσια σφαίρα).

3. Η μεγάλη αποσιώπηση του νέου νομοσχεδίου αφορά την οργάνωση και λειτουργία των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών. Γιατί η σιωπή;  Κατά τη γνώμη μου τα ΜΠΣ θα πρέπει να αποτελέσουν έναν από τους μοχλούς ανάπτυξης για επένδυση στο χώρο της γνώσης που θα αφορά την επιμόρφωση στο εσωτερικό αλλά μπορεί να αποτελέσει και πόλο έλξης από το εξωτερικό. Εάν κάτι ακόμη διαθέτουμε στην Ελλάδα είναι ένα πολύ καλά καταρτισμένο και μορφωμένο ανθρώπινο δυναμικό στη διδασκαλία και την έρευνα. Ας διατηρήσουμε την πρωτιά ζωντανή εκπαιδεύοντας τα παιδιά μας αλλά και ας δημιουργήσουμε ξενόγλωσσα προγράμματα που θα αποτελέσουν το ένα από τα  μέρη του αναπτυξιακού μας μοντέλου (που ακόμη δεν το είδαμε, αλλά πάντα ελπίζουμε…).

4. Να επισημάνουμε όμως και το πολύ θετικό σημείο του νομοσχεδίου που αφορά την οργάνωση της έρευνας, ως συστατικό μέρος της παιδείας και όχι της αγοράς. Είναι σημαντικό βήμα και μπράβο σας! Μένει να δούμε πώς θα εξασφαλισθούν οι χρηματοδοτήσεις και πώς θα επιτευχθεί η συνέχεια των ροών χρηματοδότησης.

5. Τέλος, κύριε Υπουργέ, αν όχι με μια κυβέρνηση της αριστεράς τότε πότε επιτέλους θα μιλήσουμε για την ουσία του προβλήματος της δημόσιας παιδείας και κουλτούρας; Πότε από εθνοκεντρικοί και αυτάρεσκα νεοέλληνες θα γίνουμε διεθνιστές, αναστοχαστικοί και ανεκτικοί στη διαφορετικότητα; Λύνει η εσπευσμένη παρέμβαση απαγόρευσης φροντιστηριακών μαθημάτων στη δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση το πρόβλημα της παραπαιδείας και της υπερφόρτωσης με άχρηστες, άκρως εθνοκεντρικές, γνώσεις τους μαθητές του Δημοτικού του Γυμνασίου και του Λυκείου; Μήπως πρόκειται μόνο για ένα «δώρο» στον κλάδο των φροντιστών;

Πάντα με θετικό πνεύμα και κριτική διάθεση για το καλό του δημόσιου πανεπιστημίου και προς το συμφέρον της ελληνικής παιδείας και κοινωνίας!